علل و نشانه های گاستریت مزمن چیست؟

 

گاستریت زمانی رخ می دهد که دیواره شکم ملتهب شده یا متورم می گردد. این موضوع معمولا بعد از اینکه دیواره شکم آسیب دید رخ می دهد. گاستریتی که طولانی مدت یا عود کننده باشد را گاستریت مزمن می نامند. این بیماری یکی از شایع ترین بیماری های مزمن محسوب می شود و می تواند در صورت درمان نشدن سال ها و حتی تا آخر عمر با فرد باقی بماند. طیف وسیعی از شرایط و فاکتورهای مختلف باعث ایجاد و توسعه چنین شرایطی می شود. برطرف کردن علل گاستریت می تواند از طریق دارو یا تغییرات سبک زندگی باشد. با اینحال افرادی که گاستریت شدید مزمن دارند درمان ممکن است وجود نداشته باشد و تمرکز بر روی مدیریت نشانه ها باشد.

 

نشانه ها

افرادی که گاستریت دارند ممکن است همیشه متوجه نشانه های موجود نشوند. با اینحال بیشتر افرادی که با گاستریت مزمن دست و پنجه نرم می کنند ممکن است طیف وسیعی از نشانه ها را هم تجربه نمایند. این نشانه ها عبارت است از :

– سوء هاضمه
– حس سوزش در شکم
– حس پر بودن شکم بعد از خوردن مقادیر اندکی از غذا
– حالت تهوع و استفراع
– کاهش وزن غیر قابل توصیف
– نفخ
– از دست دادن اشتها
– درد یا ناراحتی بالای شکم
– خونریزی

 

علل

گاستریت مزمن به گروهی از شرایط اطلاق می شود که باعث ایجاد التهاب مزمن دیواره شکم می گردد. علل مختلفی باعث ایجاد چنین شرایطی می گردد برخی از این علل عبارتند از :

عفونت ناشی از هلیکوباکترپیلوری:

این نوع عفونت شایع ترین علت بروز گاستریت در سرتاسر جهان است. بیشتر افراد در طول دوران کودکی به چنین شرایطی مبتلا می شوند اما همه نشانه ای تجربه نخواهند کرد. با اینکه چنین عفونتی می تواند گاستریت مزمن و شدید را ایجاد کند اما اغلب با گاستریت فرسایش گر مرتبط نیست.

اسیب به دیواره شکم:

اسیب به دیواره شکم به التهاب مزمن منجر می شود. علل چنین شرایطی عبارت است از :

– استفاده بیش از حد و طولانی مدت از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی همچون ایبوپروفن و ناپروکسن

– استفاده بیش از حد از الکل

– استرس مزمن

– اسیب

– قرار گرفتن در معرض تابش

– رفلاکس صفرا از روده کوچک

– استفاده از کوکائین

شرایط خودایمنی:

در افرادی که گاستریت خودایمن دارند سیستم ایمنی به دیواره شکم و بدون علت واضحی حمله می کند. گاستریت خودایمن معمولا مزمن است اما فرسایشگر نیست. در برخی از افراد گاستریت خودایمن ممکن است به عفونت هلیکوباکترپیلوری مزمن یا شدید مرتبط باشد.

سایر علل:

عللی که شیوع کمتری دارند عبارتند از :

– بیماری کرون
– سندرم روده تحریک پذیر
– حساسیت به مواد غذایی
– سایر عفونت های ویروسی، باکتریایی و قارچی

 

فاکتور خطر احتمالی برای گاستریت مزمن

فاکتورهای خطر

فاکتور خطر احتمالی برای گاستریت مزمن عبارت است از :

– رژیم غذایی سرشار از نمک یا مواد نگهدارنده

– رژیم غذایی سرشار از چربی و روغن به خصوص چربی اشباع شده و ترانس

– سیگار کشیدن

– استفاده طولانی مدت از الکل

– شرایطی که باعث تضعیف سیستم ایمنی می شوند

– استفاده از کوکائین

– استفاده طولانی مدت از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی

– استفاده طولانی مدت از داروهای ضد رفلاکس اسید

 

عوارض احتمالی

اگر این شرایط به درستی درمان نشود می تواند عوارضی داشته باشد. گاستریت فرسایشی می تواند باعث ایجاد زخم گردد. بعد از اینکه زخم شکل گرفت می تواند بافت های اطراف را نیز نابو کند. زخم های شدید به تدریج باعث خونریزی داخلی می شود و اگر درمان نشود باعث تهدید زندگی فرد خواهد شد. سایر عوارض احتمالی گاستریت مزمن عبارت است ز :

– کم خونی ناشی از فقر آهن

– کم خونی ناشی از خونریزی داخلی

– کمبود ویتامین b12

–  ضایعات غیر عادی در شکم مثل تورموها و پلیپ ها

 

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

افرادی که نشانه های گاستریت را دارند باید در صورت بروز نشانه های زیر به پزشک مراجعه نمایند:

– نشانه های شدید
– نشانه هایی که بیش از یک هفته طول می کشد
– نشانه هایی که به درمان یا تغییر سبک زندگی پاسخ نمی دهد

نشانه های خونریزی داخلی عبارت است از :

– سرگیجه
– ضعیف شدن غیر قابل توصیف
– رنگ پریدگی
– مدفوع تیره
– خون تازه و قرمز در مدفوع
– خون قرمز در استفراغ
– سردرگمی

 

تشخیص

پزشک از تست های مختلفی برای تشخیص این شرایط استفاده می کند. برخی از این تست ها عبارت است از :

– بررسی سابقه پزشکی

– بررس جسمی

– تست مدفوع

– آندوسکوپی زمانی که دوربین بر روی لوله قرار داده می شود و از طریق گلو به شکم می رود

– ازمایش خون

– اشعه ایکس

 

درمان گاستریت

درمان گاستریت

درمان به علت، نوع و شدت گاستریت بستگی خواهد داشت. گاستریتی که به خاطر عفونت هلیکوباکتر رخ می دهد ممعمولا با ترکیب آنتی اسیدها و آنتی بیوتیک ها بهبود پیدا می کند. اگر گاستریت مزمن باعث ایجاد کمبود مواد مغذی شده باشد افراد باید از مکمل ها استفاده کنند یا تغییراتی در رژیم خود ایجاد نمایند.

بیشتر داروهای گاستریت بر روی کاهش مقدار اسید در معده تمرکز دارند.

تغییرات سبک زندگی و تغییرات رژیم غذایی:

صرف نظر از علتی که باعث ایجاد چنین شرایطی شده است، تغییر در سبک زندگی و رژیم غذایی می تواند به درمان یا پیشگیری از گاستریت کمک کند. برخی از توصیه های موجود برای این افراد عبارت است از:

– اجتناب یا کاهش مصرف الکل
– اجتناب از خوردن غذاهای دارای ادویه
– اجتناب زا خوردن غذاهای اسیدی
– خوردن وعده کوچک اما مکرر
– کاهش مصرف نمک
– کاهش مصرف گوشت قرمز